The Battle of the Bulge: de cultuurstrijd over mannen in een badpak

En. Zijn alle damesmannen klaar voor Beach Body Season?

De (biologische) vrouw en ik keken dit weekend Air, een met zichtbaar plezier gemaakte verfilming van het heroïsche marketingverhaal van hoe het destijds nauwelijks relevante sportmerk Nike het voor elkaar kreeg om legende in wording Michael Jordan aan zich te binden en daarmee in 1984 concurrenten Adidas en Converse in het stof liet bijten. Omdat Nike - volgens deze overlevering althans - inzag dat schoenen pas betekenis krijgen door degene die ze draagt, niet andersom.

Dertig jaar later, in 2014, mocht Michael Jordan zich miljardair noemen. Primair vanwege zijn sportieve prestaties natuurlijk, maar niet in de laatste plaats dankzij de manier waarop Nike in de jaren tachtig de regels voor sportmarketing herschreef met de Jordan-deal. Talk about de rijpe vruchten van uitgestelde beloning plukken. De film over het zaaien van die vruchten - te zien op Amazon Prime - is een nostalgisch genot met uitstekend acteerwerk van onder andere Matt Damon, Jason Bateman en Viola Davis.

Fast forward naar nog eens een decennium later sinds Jordan miljardair werd. Nike laat “transvrouw” Dylan Mulvaney paraderen in een sportbh (en Anheuser Busch produceert bierblikjes met zijn gezicht er op), omdat het er kennelijk niet meer toe doet wat je kan, maar wie je zegt dat je bent. En omdat het “dapper” gevonden wordt om als biologische man op Instagram te acteren dat je een meisje bent. In het kielzog van Nike hees ook Adidas een man in een damesbadpak en betitelde de lijn zwemkleding als “Pride 2023”. Dat kun je vrij vertalen als “Wij zijn inclusief. Zeg daar eens wat van, als je durft, vuile transfoob?”

Zal het mij jeuken dat een piepklein aantal mannen graag een badpak of bikini aantrekt? Ja, dat zal mij jeuken. Ze doen maar. Ook bedrijven die er mee willen adverteren moeten dat ook zelf weten - het zijn hun aandelenkoersen waar ze mee gokken, niet de mijne. Maar de manier waarom de transtrend wordt ingezet als een lakmoesproef om te “bewijzen” hoe trans- of homofoob mensen zijn, staat me zeer tegen. Je bent bij voorbaat verdacht en het is aan jou om het te ontkennen - en die ontkenning voert door een mijnenveld waarin het bijna onmogelijk is om niemand te triggeren. Regenboogzebrapaden maken oversteken niet makkelijker, het zijn morele hindernisbanen.

Erger nog dan grote merken die hun eigen klandizie proberen te beleren of bekeren, is dat ze op de bandwagon van een besmettelijke maatschappelijke trend springen (want dat is het) en daarmee een bijdrage leveren aan een zorgwekkende normalisering van ingrijpende medicinale of medische ingrepen. De vruchten die ze daarmee zaaien, zouden wel eens tot een flinke mand rot fruit kunnen leiden. Daarover greenlighten ze dan over tien, twintig, dertig jaar echt geen commercieel aantrekkelijke feelgood-films hoor. Over de transitiespijt van straks die thans wordt gezaaid, worden hooguit wat obscure indie-documentaires gemaakt. Opdat iedereen kan doen alsof ze het nooit geweten hebben.

Daarover gaat deze week mijn Revu-cursiefje, waarbij

Jelle van der Pal

via Twitter een toevoeging deed die ik niet wil weglaten: “Uitstekend stukje. Waar ik aan wil toevoegen dat het populariseren van stoornissen (zoals ook ADHD en Autisme) ook nog eens leidt tot een in toenemende mate vastlopende GGZ die de vraag niet meer bij kan houden en dus ook serieuze gevallen te laat bedient, met wel degelijk fatale gevolgen.”

Waarvan akte. Onderstaand mijn Revu-column van deze week.

'Een bobbel in een badpak zou geen aanzuigende werking moeten hebben'

Waarom hijsen kledingmerken mannen in sportbh’s en badpakken? Nike betaalde een schriel ventje om te paraderen in een vrouwelijk bovenstukje omdat hij zichzelf vrouw noemt. Dat is genoeg om damesproducten aan te mogen prijzen.

Daarna was de beurt aan Adidas voor hetzelfde truukje. Het is onduidelijk of hun model zich als transgender identificeert, want behalve lang haar en de manische blik waar je veel gendertwijfelaars aan herkent, gebruikt de kledingfabrikant geen influencer uit het transgenre maar ‘gewoon’ een hele slanke zwarte man met lang haar, borsthaar en een zeer zichtbare peniele bobbel in het badpak.

Hoewel sommige reacties doen vermoeden dat sportmerken die dit stokje in de maatschappelijke estafette van modieuze mankementen overpakken, nooit meer een paar sportschoenen zullen verkopen, zal het de meeste klanten worst wezen (no pun intended) hoe modellen die producten aanprijzen er uit zien. De gratenpakhuizen van de jaren negentig waren immers ook een op anorexia-trends aangehaakte verschijning waar velen hun afschuw over uitspraken, maar geen kledingmerk de kop hebben gekost.

Neemt niet weg dat de vraag open blijft staan waarom merken als Nike of Adidas menen dat het belangrijk is om biologische vrouwen hun werkplek op de catwalk van de kledingshoots af te nemen ten faveure van Het Patriarchaat - hoezeer die mannen eventueel ook met vrouwelijke hormonen zijn volgepompt. Wellicht is het omdat kledingmerken bij uitstek de laatste mode moeten volgen en daar valt de transretoriek nou eenmaal onder. Is even vervelend, leidt even tot verbazing of ergernis over wat reclamebeelden, maar waait wel weer over - en Nike noch Adidas zullen er financieel slechter van worden.

Maar net zoals de anorecten van de jaren negentig door catwalks vol met vel over been-vrouwtjes met ingevallen wangen werden aangemoedigd in hun keuze om zo min mogelijk calorieën tot zich te nemen, zo zijn grote merken die de transvlag hijsen vandaag ook schuldig aan het propageren van hypes met potentieel dodelijke gevolgen - of toch op z’n minst aan het vandaag luidkeels aanmoedigen van de spijt van morgen. 

Genderdysforie is een uiterst marginaal fenomeen en verdient heus serieuze aandacht en waar nodig medische behandeling, maar het aanmoedigen van transgenderisme als sociale trend zorgt ervoor dat kinderen en jonge pubers, maar ook mensen met geestelijke aandoeningen, ten onrechte het gevoel wordt aangepraat dat hun onderontwikkelde of ontregelde brein met wat puberteitsblokkers, hormonenkuren of fysieke ingrepen in lijn kan worden gebracht met een lichaam waarin ze zich onprettig voelen.

Het zal wel hopeloos ouderwets klinken in tijden van overpsychologisering van mondaine identiteitsretoriek, maar een bobbel in een badpak zou geen aanzuigende werking moeten hebben (wederom no pun intended), maar een afschrikwekkende. Want deze handel in emoties heeft fysieke gevolgen. Maar als het misgaat, zijn Nike en Adidas al zes hypes verder.

Deze column verscheen in Nieuwe Revu 23 - 2023

Meer over dit irritant ingewikkelde onderwerp:

Doneren aan Nijmans Nieuwsbriefje ? Nou graag! Dat kan hierrr of op NL79BUNQ 2066 5164 22. Vermeld je mailadres in de overboeking en ik zet je inschrijving naar rato om in een (tijdelijk) lidmaatschap.

=